تیروئیدیت یا التهاب تیروئید پس از زایمان

عارضۀ تیروئیدیت

تشخیص این عارضه می‌تواند مشکل باشد، زیرا بیشتر علائم آن شبیه استرس یا غم ناشی از حضور نوزاد و اختلالات خلقی پس از زایمان است.

برای بیشتر مادرانی که به تیروئیدیت پس از زایمان مبتلا می‌شوند، عملکرد تیروئید در مدت ۱۲ تا ۱۸ ماه پس از شروع علائم به حالت عادی بازمی‌گردد، اما گاهی برخی از مادرانی که این عارضه را تجربه می‌کنند، از مرحلۀ کم‌کاری تیدوئید که مرحلۀ دوم عارضۀ تیروئیدیت پس از زایمان است، بهبود پیدا نمی‌کنند و در نتیجه ممکن است دچار کم‌کاری تیروئید دائم شوند؛ وضعیتی که در آن غدۀ تیروئید نمی‌تواند برخی هورمون‌های مهم را به اندازۀ کافی تولید کند.

علت دقیق تیروئیدیت پس از زایمان مشخص نیست. با این حال، مادرانی که به این عارضه مبتلا می‌شوند، اغلب در اوایل دوران بارداری و پس از زایمان، غلظت بالایی از آنتی‌بادی‌های ضدتیروئید دارند و در نتیجه این نظریه وجود دارد که در مادران مبتلا به این عارضه، احتمالاً یک بیماری خودایمنی تیروئید به صورت زمینه‌ای وجود دارد که پس از زایمان و به علت نوسانات در عملکرد سیستم ایمنی بدن عود می‌کند.
 

علائم عارضۀ تیروئیدیت

مادران در طول دورۀ ابتلا به تیروئیدیت پس از زایمان، ممکن است دو مرحله را تجربه کنند. ابتدا دچار پرکاری تیروئید و سپس به کم‌کاری تیروئید مبتلا می‌شوند.

التهاب و انتشار هورمون تیروئید، ممکن است در ابتدا باعث علائم خفیفی شبیه پرکاری تیروئید شود.

این علائم شامل موارد زیر است:

اضطراب

تحریک‌ پذیری

ضربان قلب سریع یا تپش قلب

کاهش وزن بی‌ دلیل

افزایش حساسیت به گرما

خستگی

لرزش

بی‌ خوابی

این علائم معمولاً یک تا چهار ماه پس از زایمان ظاهر می‌شود و بین یک تا سه ماه ادامه می‌یابد.

در مرحلۀ بعد، وقتی سلول‌های تیروئید دچار اختلال می‌شود، ممکن است علائم و نشانه‌های خفیف کم‌کاری غدۀ تیروئید یا هیپوتیروئیدیسم بروز کند که نشانه‌های آن عبارت است از:

درد

کمبود انرژی

افزایش حساسیت به سرما

یبوست

خشکی پوست

مشکل در تمرکز

این علائم معمولاً چهار تا هشت ماه پس از زایمان شروع می‌شود و می‌تواند از نه تا ۱۲ ماه نیز ادامه یابد.

این نکته را هم به خاطر داشته باشید که ممکن است برخی از مادرانی که دچار تیروئیدیت پس از زایمان می‌شوند، فقط علائم پرکاری تیروئید یا فقط علائم کم‌کاری تیروئید را نشان دهند و حتماً علائم هر دو اختلال را نداشته باشند.


 

عوامل مؤثر در ابتلا به تیروئیدیت

عواملی در افزایش احتمال ابتلا به تیروئیدیت پس از زایمان نقش دارد که برخی از آنها شامل موارد زیر است:

وجود یک اختلال خودایمنی مانند دیابت نوع یک

سابقۀ تیروئیدیت پس از زایمان

داشتن غلظت بالای آنتی‌بادی‌های ضدتیروئید

سابقۀ مشکلات تیروئید

سابقۀ خانوادگی مشکلات تیروئید

اگرچه به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است، اما برخی پژوهش‌ها نیز ارتباطی بین تیروئیدیت پس از زایمان و افسردگی پس از زایمان یافته‌ اند.

در نتیجه، اگر افسردگی پس از زایمان دارید، پزشکتان احتمالاً عملکرد غدۀ تیروئید شما را نیز بررسی خواهد کرد. 1
 

عوارض

در بسیاری از خانم هایی که دچار تیروئیدیت پس از زایمان می شوند، درنهایت عملکرد تیروئید به ویژه ظرف 12 تا 18 ماه پس از آغاز نشانه ها به حد طبیعی باز می گردد. اما، بعضی از خانم هایی که تیروئیدیت پس از زایمان را تجربه می کنند از مرحله کم کاری تیروئید بهبود نمی یابند.

در نتیجه، این خانم ها به کم کاری تیروئید مبتلا می شوند. در این حالت، غده تیروئید، بعضی از هورمون های مهم را به مقدار کافی تولید نمی کند.
 

پیشگیری

در عین حال که ممکن است نتوان از تیروئیدیت پس از زایمان پیشگیری کرد ولی می توان طی ماه های پس از وضع حمل اقداماتی انجام داد.

در صورت بروز هر نوع شناسه یا نشانه غیر معمولی بعد از ولادت نوزاد، نباید تصور شود این نشانه ها به سبب استرس مراقبت از کودک به وجود آمده است و در صورتی که احتمال بروز تیروئیدیت پس از زایمان افزایش یافته باشد باید در مورد نحوه پایش سلامت با پزشک مشورت کرد . 2
 

روش های تشخیص

اگر علائم و نشانه های تیروئیدیت پس از زایمان را داشته باشید، پزشک چگونگی عملکرد تیروئید را طی آزمایش های مختلف بررسی می کند.

او از آزمایشاتی استفاده می کند که سطح هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) و سطح هورمون تیروکسین ترشح شده توسط تیروئید را اندازه گیری می کند.

اگر فاکتورهای خطر را برای ابتلا به تیروئیدیت پس از زایمان داشته باشید، پزشک احتمالا عملکرد تیروئید را یک بار در ۳ ماه پس از زایمان و بار دیگر در ۶ ماه پس از زایمان تست می کند.

اگر نتایج آزمایش تیروئید غیر طبیعی باشد، احتمالا ظرف مدت یک تا دو هفته بعد نیز این آزمایشات تکرار می شوند.

علاوه بر این، اگر تریروزیت بعد از زایمان تایید شود، پزشک احتمالا سالیانه عملکرد تریروئید را بررسی می کند تا تشخیص دهد که آیا کم کاری تیروئید دارید یا خیر؟


 

روش های درمان

اکثر زنان مبتلا به تیروئیدیت پس از زایمان در دوران هیپوتیروئیدی یا پرکاری تیروئید از بیماری خود نیازی به درمان ندارند.

با این حال، پزشک احتمالا آزمایشات لازم را طی چهار تا هشت هفته پس از زایمان تکرار می کند تا عملکرد تیروئید را بررسی کند.

این آزمایش به او کمک می کند که تشخیص دهد آیا ناهنجاری در تیروئید حل شده است یا خیر؟ تشخیص بیماری کم کاری تیروئید نیز به کمک این روش قابل تشخیص است.

اگر نشانه های شدید و علائم هیپرتیروئیدیسم را داشته باشید، پزشک به احتمال زیاد درمان با دارویی که اثرات هورمون تیروئید بر روی بدن (مسدود کننده های بتا) را مسدود می کند، شروع می کند. مصرف مسدود کننده های بتا به طور معمول برای زنان شیرده توصیه نمی شود. با این حال، ممکن است داروی تجویزی پروپرانولول توصیه شود. زیرا تاثیر آن در شیر مادر کمتر از دیگر مسدود کننده های بتا است.

اگر علائم شدید کم کاری تیروئید را دارید، احتمالا به مدت ۶ تا ۱۲ ماه نیاز به درمان هورمون تیروئید دارید. این درمان شامل استفاده روزانه از لووتیروکسین یا همان هورمون ترکیبی تیروئید (Levothroid، Synthroid و … ) است. هنگامی که مصرف دارو را متوقف می کنید، پزشک برای پیشگیری از کم کاری تیروئید بر روی وضعیت بدن نظارت خواهد کرد. آزمایش های پیشگیری کننده در ماه دوم، سوم و ششم نیز تکرار می شوند. اگر نتایج آزمایش سالانه طبیعی باشد، ممکن است دیگر نیاز به آزمایش خون نداشته باشید.
 

مراقبت از تیروئید

از آنجا که غده تیروئید از ید برای ساخت هورمون استفاده می کند، در زمان حاملگی، مصرف ید برای شما مهم است.

در دوران بارداری نوزاد ید را از رژیم غذایی شما دریافت می کند. در زمان بارداری باید بیش از ۲۵۰ میکروگرم در روز ید مصرف کنید.

منابع تامین کننده ید برای بدن عبارتند از:

غذاهای لبنی

غذاهای دریایی

تخم مرغ

گوشت

مرغ

نمک یددار

کارشناسان مصرف مولتی ویتامین های قبل از زایمان دارای ۱۵۰ میکروگرم ید را برای اطمینان از کافی بودن مصرف این ماده، به خصوص اگر از نمک یددار استفاده نمی کنید، توصیه می کنند. در زمان شیردهی نیز نسبت به زمان عادی نیاز به ید بیشتری دارید.

با این حال، مصرف بیش از حد ید از طریق مکمل هایی مانند مکمل جلبک دریایی می تواند مشکلاتی را برای تیروئید شما ایجاد کند.

با پزشکتان درباره برنامه غذائی که برای شما مناسب است و مکمل های غذایی که باید مصرف کنید، صحبت کنید. 3

پی نوشت:
1.www.madarsho.com
2.www.alodoctor.com
3.www.payamesalamat.com